گزارشی مبنی بر تعرض وحوش به روستاها در فصل سرما ثبت نشده‌ است

هرساله هم‌زمان با سرد شدن هوا جمعیت حیات وحش مازندران که در ارتفاعات و مناطق کوهستانی و عمدتا برف‌گیر استان زندگی می‌کنند برای دسترسی به منابع غذایی به سمت مناطق پایین دست حرکت می‌کنند؛ کمبود غذا برای جانوران وحشی به‌ویژه در هنگام یخبندان باعث نزدیک شدن این جمعیت از وحوش به مناطق روستایی بالادست شده و همواره مخاطراتی را چه برای آن‌ها و چه برای روستائیان به دنبال دارد.

در این راستا اداره کل حفاظت محیط زیست مازندران با رصد و پایش جمعیت جانوران کوهستانی و نیز پرندگان مهاجر در هنگام بروز یخبندان با کمک محیط‌بانان اقدام به توزیع منابع غذایی کرده تا خطر تلفات این گونه‌های مهم را به حداقل برساند.

بر اساس آماری که رئیس اداره نظارت بر امور حیات وحش اداره کل حفاظت محیط زیست مازندران به ایسنا ارائه کرده، طی سالیان گذشته بین ۲۰۰۰ تا ۲۵۰۰ بال قو به استان مهاجرت کرده و در تالاب‌های سرخرود و میانکاله مستقر می‌شوند که از این میان تنها پرندگان تالاب سرخرود در زمان ضرورت به‌صورت دستی غذا دریافت می‌کنند.

همچنین طبق آمارها و بر اساس مشاهدات میدانی، تعداد «کَل» و بُزهای استان بر اساس مناطق سرشماری شده بین ۳۰۰۰ تا ۴۰۰۰ راس تخمین زده می‌شود؛ البته بسیاری از نقاط در فصل سرشماری به دلایلی چون صعب‌العبور و غیردسترس بودن و نیز دوری و قرار گرفتن در مناطق آزاد قابل رویت نیستند.

به گفته این مقام مسئول مناطق سرشماری نیز شامل منطقه حفاظت شده البرز مرکزی و شمالی، کلاردشت، دوهزار و سه‌هزار تنکابن، ارتفاعات بلده نور، هراز و لاریجان در آمل و مناطقی در کیاسر و سوادکوه است.

کوروس ربیعی در گفت‌وگو با ایسنا ضمن ارائه آمار فوق، تصریح می‌کند که ورود جانوران وحشی به محدوده‌های روستایی منوط به سرما و یخبندان نیست و در بهار و تابستان نیز وجود دارد؛ حمله بچه پلنگ به دامداران، خسارات گرازها به مزارع و باغات و نیز هجوم خرس به زنبورستان‌ها، برخی از این گزارش‌های مردمی است که به سازمان منتقل می‌شود. وی معتقد است این اتفاقات به شرایط منطقه و نیازهای زیستی گونه و وفور یا نبود منابع غذایی در دسترس بستگی دارد.

ربیعی با یادآوری این نکته که حیوانات مناطق کوهستانی در فصل سرما و یخبندان برای دسترسی به منابع غذایی و بهره‌مندی از گرمای نسبی آفتاب به سمت مناطق پایین دست حرکت می‌کنند اظهار کرد: علف‌خواران مانند گونه‌هایی نظیر قوچ و میش که عمدتا در مناطق کوهستانی رشته کوه البرز(بین مازندران، البرز و تهران) سکونت دارند به مناطقی که پوشش برف کمتری دارد مهاجرت کرده اما لزوما نزدیک به روستا و مناطق دامداری نمی‌شوند.

وی از افزایش سطح حفاظتی محیط‌بانان در چنین شرایطی خبر داد و افزود: در واقع حیات وحش خود را با شرایط پیرامون وفق داده و جابه‌جایی فصلی ناشی از کمبود منابع غذایی باعث بروز اتفاقات ناخوشایند می‌شود.

رئیس اداره نظارت بر امور حیات وحش اداره کل حفاظت محیط زیست مازندران با بیان اینکه تا این فصل از سال سرمای شدید و کمبود غذایی وحوش گزارش نشده است، خاطرنشان کرد: در شرایط یخبندان شدید، حتما سازمان محیط زیست وارد عمل شده و توزیع غذای کمکی برای گونه‌های جانوری و پرندگان در دستور کار قرار می‌گیرد.

ربیعی با اشاره به جمعیت قوهای مهاجر استان تاکید کرد: برای جلوگیری از شیوع بیماری‌های واگیر، تامین غذای پرندگان و نیز به‌منظور پیشگیری از دستبرد و تعرض شکارچیان در منطقه تمرکز قوها، تغذیه کمکی با نهاده ذرت در دستور کار قرار می‌گیرد.

وی با اظهار به اینکه تا این لحظه، جمعیت قوهای مهاجر استان به آن اندازه نرسیده که نیاز به توزیع غذای کمکی باشد،متذکر شد: منابع غذایی مورد نیاز توسط سازمان ذخیره شده تا در زمان مناسب توزیع شود.

این مسئول با اشاره به نقل و مکان خرس‌ها در فصول سرد به سمت مناطق پایین دست استان، بیان کرد: خرس قبل از دوران رخوت برای تامین انرژی خود به سمت باغات هجوم می‌آورد اما امسال خوشبختانه با توجه به محصولات جنگلی خوب هنوز گزارشی در این زمینه به ثبت نرسیده است.

ربیعی در پاسخ به این پرسش که نهاده و غذا برای وحوش از چه منابعی تامین می‌شود، گفت: عمده تامین غذا از محل خودیاری، کمک بومیان و جوامع محلی است، همچنین سازمان نیز برای تامین غذا از طریق بودجه داخلی اقدام کرده و این کار در سایت‌های حفاظت شده استانی پیوسته در جریان است.

وی یکی از وظایف اصلی سازمان حفاظت محیط زیست را صیانت از حیات وحش به‌منظور جلوگیری از پیامدهای محیطی و بروز بحران‌ها دانست و یادآور شد: به‌عنوان مثال سال گذشته حدود ۳۰ تن انواع غلات و به‌ویژه ذرت برای قوهای مهاجر استان تهیه و توزیع شد که عمدتا از کمک‌های مردمی بود.