، از مدتها پیش طرح عرضه برنج مازندران در بورس کالا مورد پیگیری مسئولان استان و برخی فعالان بازار برنج این استان قرار گرفت تا با اجرای آن به مرور گامهایی برای شفافسازی بازار برنج و کنترل قیمتگذاری بر این محصول مهم استراتژیک و همچنین حذف واسطهها به منظور رساندن سود بیشتر به کشاورزان برداشته شود. این پیگیریها سرانجام به نتیجه رسید و نماد معاملاتی برنج طارم مازندران در بورس گشوده شد.
اما پرسشی که پیرو این اقدام وجود دارد این است که آیا تمام ساز و کارهای بورسی شدن برنج مازندران فراهم است و صرفا با گشودن نماد معاملاتی به نام برنج مازندران حذف واسطهها از بازار این محصول استراتژیک صورت میگیرد؟ برای رسیدن به پاسخ این پرسش باید اجزای مختلف مرتبط با بازار برنج را به ویژه در مازندران که قطب تولید برنج کشور است بررسی کرد.
گامهای نخست ورود به بورس
از نگاه فعالان اقتصادی، کشاورزی فقط کشت و فروش محصول نیست و در کنار این بخش فیزیکی کشاورزی، باید ساختار مالی ویژهای هم طراحی شود تا کشاورز پیش از تولید برای فروش اطمینان داشته باشد که سود هم خواهد داشت. این روند در کشورهای توسعهیافته اهرمی اثرگذار برای رونق اقتصاد کشاورزی است. برای مثال امریکاییها حدود ۱۲۰ سال پیش بورس محصولات کشاورزی شیکاگو را برای ساماندهی بازار گندم ایجاد کردند.
حدود سه سال پیش و از اوایل سال ۱۳۹۷ با همکاری مرکز تجارت بینالمللی برنج آمل پیگیریها برای ورود برنج مازندران به بورس کالا با جدیت بیشتری پیگیری شد تا این که اقدامات نهایی آن در زمستان سال ۱۳۹۹ به سرانجام رسید و فرهاد دژپسند وزیر اقتصاد دی پارسال در سفری که به آمل و بازدیدی که از مرکز تجارت بینالمللی برنج آمل داشت اعلام کرد پرونده برنج مازندران برای ورود به بورس کالا در دست بررسی است.
چندی پیش نیز به طور رسمی اعلام شد در بورس کالا برای برنج شمال نماد معاملاتی با نام برنج طارم انبار شرکت توسعه تجارت برنج مازندران –برنج۰۰۰۳پ۰۱- ثبت و گشوده شده است و کشاورزان شمالی میتوانند پس از دریافت کد بورسی، برنج تولیدی خود را با رعایت استانداردهای مورد تایید انبار و کارشناسان این مرکز به انبار پایانه تجارت برنج آمل تحویل دهند و در ازای آن نیز گواهی سپرده کالا دریافت کنند. گواهی سپرده کالایی هم که کشاورزان بابت تحویل برنج به انبار مرکز تجارت تحویل میگیرند، در واقع سند مالکیت آنها نسبت به محصول با کیفیت تعریف شده و قیمت روز بازار بورس است و به همین دلیل هم اوراق بهادار و پشتوانه مناسبی برای انجام فعالیتهای دیگر محسوب میشود.
میانبر حذف واسطهها و کشف قیمت
کارشناسان حوزه اقتصاد و برخی فعالان بازار برنج معتقدند که این اقدام میتواند رونق کشت و افزایش امنیت سرمایهگذاری در عرصه کشاورزی را به دنبال داشته باشد. مدیر بورس منطقهای مازندران یکی از همین گروه افراد است که طی چند سال اخیر پیگیریهایی برای ورود برنج مازندران به بورس داشت.
علی جعفری به خبرنگار ایرنا میگوید: با اجرای این طرح دیگر قیمت برنج به صورت دستوری تعیین نمیشود و بر اساس وضعیت و با ساز و کار بازار قیمت واقعی در هر موقعیت زمانی تعیین میشود. به عبارتی دیگر کشف قیمت صورت میگیرد و بازار بر مبنای مکانیزمهای خودش عمق پیدا میکند. به این شکل عملا واسطهها حذف میشوند و قیمت برنج نوسانهای کاذب را نخواهد داشت.
0 نظر